Οι Δικαιούχοι ενός Έργου είναι οι μελλοντικοί χρήστες, εκείνοι για τους οποίους υλοποιείται το Έργο, εκείνοι των οποίων οι ανάγκες πρέπει να ικανοποιηθούν και να ληφθούν υπόψη κατά την έναρξη του Έργου. Η στενή εμπλοκή τους στην εκτίμηση των αναγκών είναι σημαντική, όποτε αυτό είναι δυνατόν. Αν η εκτίμηση των αναγκών είναι ατελής ή λανθασμένη, το όλο Έργο θα είναι αποτυχία. Τελικός δικαιούχος όλων των δημόσιων Έργων –άμεσα ή έμμεσα– είναι το γενικό κοινό, ο πολίτης.

Ο Ιδιοκτήτης του Έργου είναι η νομική οντότητα που αναλαμβάνει τη νομική ευθύνη για το Έργο, όταν αυτό έχει υλοποιηθεί. Κατά κανόνα ο ιθύνων νους του Έργου, δηλαδή η οντότητα που κίνησε τη διαδικασία και συνέλαβε την ιδέα για το Έργο, θα γίνει στη συνέχεια ο Ιδιοκτήτης του Έργου. Η δέσμευσή του αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχία του Έργου.

Ο Ιδιοκτήτης του Έργου είναι ο εκπρόσωπος των δικαιούχων. Ο Ιδιοκτήτης του Έργου θα είναι υπεύθυνος για το κόστος λειτουργίας και συντήρησης του Έργου. Από την άποψη αυτή, μία αποδοτική ως προς το κόστος λύση καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής της επένδυσης και ένα εύλογο αντικείμενο Έργου είναι προς όφελος του Ιδιοκτήτη του Έργου. Ως εκ τούτου, ο Ιδιοκτήτης του έργου θα πρέπει να ελέγξει σχολαστικά την ανάλυση κόστους-οφέλους και θα επιμείνει στην εύρεση μίας λύσης την οποία είναι σε θέση να αναλάβει και να υποστηρίξει μακροπρόθεσμα.

Η υλοποίηση (διοίκηση) μικρών και απλών Έργων είναι δυνατόν να γίνει από τον Ιδιοκτήτη του Έργου, είτε με ίδιο δυναμικό είτε με την ανάθεση επιμέρους τμημάτων σε οικονομικούς φορείς. Ωστόσο, δεν είναι δυνατόν να αναμένεται ότι οι Ιδιοκτήτες δημοσίων Έργων θα διαθέτουν όλους τους αναγκαίους πόρους ώστε να αντιμετωπίζουν κάθε πρόκληση που συνεπάγεται η υλοποίηση του συνόλου των Έργων των οποίων είναι ιδιοκτήτες. Για τα περισσότερα από τα Έργα του, ένας Ιδιοκτήτης Έργου θα πρέπει να αναθέτει την υλοποίηση ολόκληρου του Έργου σε έναν οικονομικό φορέα μέσω της διεξαγωγής διαγωνιστικής διαδικασίας. Η διαγωνιστική διαδικασία διεξάγεται είτε με ιδίους πόρους (στην περίπτωση αυτή ο Ιδιοκτήτης του Έργου είναι ταυτόχρονα και η Αναθέτουσα Αρχή) είτε ανατίθεται επισήμως σε άλλη Αναθέτουσα Αρχή.

Η Αναθέτουσα Αρχή αναφέρεται σε κεντρική κυβέρνηση ή νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου ή τοπική αρχή που είναι υπεύθυνο για τη διεξαγωγή της διαδικασίας σύναψης δημοσίων συμβάσεων και τη σύναψη της σύμβασης για το Έργο, είτε για λογαριασμό του ιδίου (σε αυτή την περίπτωση είναι, επίσης, και Ιδιοκτήτης του Έργου), είτε για λογαριασμό τρίτου, ο οποίος είναι ο Ιδιοκτήτης του Έργου. Για τους σκοπούς του παρόντος Οδηγού, ο όρος Αναθέτουσα Αρχή περιλαμβάνει και τους Αναθέτοντες Φορείς που δραστηριοποιούνται στους τομείς κοινής ωφελείας. Αν η Αναθέτουσα Αρχή διαθέτει επαρκείς πόρους για να υποστηρίξει την υλοποίηση του Έργου, αναλαμβάνει επίσης το ρόλο του Φορέα Υλοποίησης.

Ο Φορέας Υλοποίησης είναι μία οντότητα που διαθέτει επαρκείς τεχνικές και διαχειριστικές ικανότητες και τεχνογνωσία ώστε να υλοποιήσει το Έργο όπως αυτό έχει αποτυπωθεί στο Τεχνικό Δελτίο. Αυτό απαιτεί, μεταξύ άλλων, επαρκείς αρμοδιότητες, έλεγχο, οικονομικούς πόρους, τεχνική ικανότητα, νομική τεχνογνωσία και διαχειριστική ικανότητα για την υλοποίηση του Έργου. Αν ο Ιδιοκτήτης του Έργου είναι οντότητα του δημόσιου τομέα, π.χ. ένας δήμος, μία κοινότητα, ή ένα τμήμα στο επίπεδο της κεντρικής κυβέρνησης, ο Φορέας Υλοποίησης θα ήταν, ιδανικά, μία οντότητα του δημόσιου τομέα, ανάλογα με το αντικείμενο, τη γεωγραφική κάλυψη ή τη σημασία του Έργου. Ως εκ τούτου, ο δημόσιος τομέας είναι συνήθως οργανωμένος κατά τέτοιο τρόπο ώστε να είναι δυνατή η υλοποίηση σημαντικών Έργων δημόσιας ιδιοκτησίας από δημόσιους φορείς υλοποίησης. Ανεξάρτητα από το αν εκτελούνται από οντότητα του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα, οι υπηρεσίες για την υλοποίηση ενός Έργου δεν παρέχονται δωρεάν. Τα σχετικά κόστη πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του Έργου.

Ο Ιδιοκτήτης του Έργου μπορεί να είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει ο ίδιος το Έργο του, να συγχρηματοδοτήσει το Έργο αντλώντας συμπληρωματικά κονδύλια από άλλες πηγές, ή να χρηματοδοτήσει το Έργο εξολοκλήρου από εξωτερικούς πόρους. Τα κονδύλια μπορεί να διατίθενται από τον τακτικό προϋπολογισμό του Ιδιοκτήτη του Έργου ή, στην περίπτωση της εξωτερικής χρηματοδότησης, με τη μορφή επιδότησης ή δανείου.

  Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι για τα δημόσια Έργα πρωταρχική «πηγή χρηματοδότησης» είναι ο φορολογούμενος/πολίτης, ο οποίος παρέχει κεφάλαια κυρίως μέσω του φορολογικού συστήματος. Δεδομένου ότι, το ευρύ κοινό είναι ο πρωταρχικός πάροχος/ συν-πάροχος κεφαλαίων, το δημόσιο συμφέρον αποτελεί το υπέρτατο κριτήριο όταν λαμβάνονται αποφάσεις για το αντικείμενο και το σχεδιασμό ενός Έργου. Η αποδοτικότητα του κόστους, αναφορικά με το αρχικό κόστος αλλά και με το –εξίσου σημαντικό– λειτουργικό κόστος, είναι ύψιστης σημασίας.

Για τους σκοπούς του παρόντος Οδηγού, υποθέτουμε ότι η συνηθέστερη κατάσταση θα είναι η χρηματοδότηση των Έργων από τον εθνικό δημόσιο προϋπολογισμό ή/και από τα ταμεία υποστήριξης της ΕΕ. Εντούτοις, κάποιες φορές τα Έργα υλοποιούνται με εξωτερική χρηματοδότηση μέσω επιδοτήσεων/ δανείων ή μεικτών δημόσιων-ιδιωτικών συμβάσεων.

  Η δημόσια διοίκηση μπορεί να εξετάζει το δανεισμό ως πηγή χρηματοδότησης των επενδύσεων. Για τις σημαντικές επενδύσεις, ωστόσο, θα πρέπει να εκπονείται σχολαστική ανάλυση κόστους-οφέλους, βάσει της οποίας θα αποδεικνύεται ότι τα έσοδα (που εκτιμώνται κατά τρόπο αξιόπιστο) δικαιολογούν τη χρησιμοποίηση αυτής της μεθόδου χρηματοδότησης. Στην περίπτωση αυτή, λαμβάνονται υπόψη οι πρόνοιες του Νόμου Ομπρέλα Ν. 20(Ι)2014 Περί της Δημοσιονομικής Ευθύνης και του Δημοσιονομικού Πλαισίου.